امروزه استفاده از دوچرخه به عنوان یک مُد حمل و نقلی پاک در برخی از شهر‌های دنیا رو به گسترش است.

در شهر تهران هم با روی کار آمدن پیروز حناچی به عنوان شهردار تهران، استفاده از دوچرخه بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت، تا جایی که حناچی اغلب اوقات، روز‌های سه شنبه، مسیر خانه تا محل کار خود را با دوچرخه طی می‌کند تا سبب تشویق شهروندان به استفاده از دوچرخه شود.

اما سیاست‌های شهردار تهران برای تشویق مردم به استفاده از دوچرخه به همین دوچرخه سواری‌های او ختم نشد. از آنجایی که او عزم خود را جزم کرده بود تا دوچرخه برای همه مردم اعم از متمولین و مدیران و وزرا به یک فرهنگ تبدیل شود، لذا از مدیران خود خواست تا برای برخی سرکشی‌ها و رفت وآمد‌های کاری از دوچرخه استفاده کنند.

اگرچه برخی رسانه‌ها و جریان‌ها، اصرار حناچی بر استفاده از دوچرخه را نمایش می‌خواندند، اما این سخنان سبب نشد او از هدف خود کوتاه آید؛ لذا دستور داد تا برای استفاده آسان‌تر شهروندان از دوچرخه، مسیر‌های ویژه دوچرخه در تهران ساخته شود.

بر همین اساس میلیارد‌ها تومان هزینه شد، تا در خیابان‌هایی مثل کریم خان زند، امام خمینی(ره) و حاشیه برخی بزرگراه‌ها مسیر ویژه دوچرخه ساخته شود؛ مسیر‌هایی که نتوانسته به شکل مطلوبی توجه دوچرخه سواران را جلب کند، زیرا مشاهده شده در مواقعی که مسیر خیابان خلوت است، دوچرخه سواران ترجیح می‌دهند، از خیابان تردد کنند و در مواقعی هم که خیابان شلوغ است، موتورسوران با تردد بی رویه در مسیر دوچرخه، فضا را از دوچرخه سوران می‌ربایند.

تنها در مواقعی که خیابان ترافیکی روان دارد و موتورسواران تردد در خیابان را به تردد در مسیر دوچرخه ترجیح می‌دهند، دوچرخه سوران برای در امان ماندن از خطرات عبور در ترافیک از مسیر دوچرخه استفاده می‌کنند، اما در همین مواقع هم دیده می‌شود که در برخی مسیر‌ها مانند خیابان کریم خان، مسیر دوچرخه به پارکینگ اختصاصی موتورسیکلت‌ها تبدیل شده است.

نمونه دیگر مربوط به خیابان امام خمینی(ره) است؛ کافی است بین ساعت ۱۸ تا ۲۰ به این خیابان مراجعه کنید تا ببینید، مسیر دوچرخه در این خیابان چه وضعیتی دارد.

ترافیک سنگین خیابان امام خمینی(ره) در این ساعت، به قدری بالاست که به موتورسواران حتی اجازه تردد از لابلای خودرو‌ها را هم نمی‌دهد، اما مسیر اختصاصی نارنجی رنگی که برای دوچرخه ساخته شده، گویی به موتورسواران چشمک می‌زند که می‌توانید، با آمدن بر روی من در کسری از ثانیه از همه خودرو‌ها جلو بزنید. موتورسواران هم بی علاقگی نشان نمی‌دهند و با وارد شدن به این مسیر، ابتدا تا انتهای خیابان را به سرعت طی می‌کنند.

با تمام این آسیب‌ها نمی‌توان اصل ضرورت داشتن مسیر دوچرخه را منکر شد، چراکه این طرح در بسیاری از نقاط دنیا اجرا شده و به عنوان تجربه‌ای موفق در راستای گسترش حمل و نقل پاک به آن نگریسته می‌شود.

موانع اجرای موفقیت آمیز سیاست‌های گسترش استفاده از دوچرخه، تنها به قانون شکنی‌های برخی از شهروندان محدود نمی‌شود، بخشی دیگر هم مربوط به سیاست‌های اجرایی مدیریت شهری است که همین موضوع سبب تذکر عضو شورای شهر به شهردار تهران شد.

محمد علیخانی عضو شورای شهر تهران در واکنش به وضعیت مسیر‌های دوچرخه در برخی نقاط تهران گفت: بازدید کارشناسان شورای شهر از مسیر دوچرخه که در حاشیه بزرگراه شهید دوران و قسمتی از بزرگراه شهید یاسینی ایجاد شده حاکی از اجرای ناصحیح، ناایمن، خطرآفرین و منقطع پروژه مورد نظر است.

عضو شورای شهر تهران افزود: این وضع سبب هدایت دوچرخه سوار به بخش بزرگراهی و وقوع حوادث احتمالی در بزرگراه می‌شود.

وی افزود: بر این اساس به شهردار تهران تذکر می‌دهم که دستور دهد نسبت به بررسی موضوع از جنبه مطالعات ترافیکی و نیز مستندات مربوط به تصویب تأمین ایمنی مسیر، در شیوه اجرای فعلی مطابق با استاندارد‌ها و ضوابط فنی موجود اقدام لازم صورت گیرد.

در حالی که شهر تهران از ترافیک و کمبود وسایل نقلیه عمومی رنج می‌برد، به درستی معلوم نیست این همه هزینه بی نتیجه برای گسترش استفاده از دوچرخه، اولویت چندم شهرداری تهران بوده است.

باشگاه خبرنگاران جوان